Dili-Ministério Agrikultura Pecuaria Pescas e Floresta (MAPPF) servisu hamutuk ho parseiru Dezenvolvimentu Food Agriculture Organization (FAO) realiza workshop ba dahuluk hodi haree produsaun hare iha rai laran no oinsá atu hasa’e kompriensaun kona-ba fatór xave ne’ebé limita produtividade no lukrabilidade fo’os iha Timor Leste. Workshop ne’e hala’o iha loron (29/05) iha Salaun Delta Nova.
Iha entrevista Secretario Estado Pecuaria, José Vieira de Araújo esplika, objetivu husi Workshop ne’e atu koalia kona-ba hasa’e produsaun hare iha rai laran, no proposta ita hato’o ona ba parseiru FAO oinsa mak bele identifika fatin potensia sira no dezafiu ne’ebé mak durante ne’e agrikultór sira hasoru. Neduni iha sorumutu ne’e atu bele rona husi parte hotu-hotu nia- hanoin hodi tau hamutuk ideia nune’e ba oin bele hadia Sistema ne’e lao diak. “Atu hasa’e produsaun iha rai laran MAPPF presiza parte hotu-hotu nia kontribuisaun, presiza entidade hotu- hotu nia envolvimentu, ami mós antes ne’e enkontru ona ho PAM sira atu fo hanoin ba malu katak servisu atu hasa’e produsaun ne’e presiza tebes ita hotu nia envolvimentu. Polítiku Ministério nian hahu agora no ba oin primeiru mak tenki servisu hamutuk, tanba liu husi servisu hamutuk ne’e mak ita buk lakunas ne’ebé mak akontese no dezafiu saída mak diak ita sei hadia diak liu tan no ida ne’ebé mak la diak ba oin presiza hadia, liu husi servisu hamutuk mak ita bele hasa’e produsaun hare iha rai laran.” Katak SEP José
Iha fatin hanesan reprezentate FAO iha Timor Leste, Paula Lopes da Cruz afirma, Workshop ida ne’e hanesan pasu inisiu lansa servisu hamutuk no kolabora entre MAPPF ho FAO kona-ba estudu ida ne’e, Minisério husu atu FAO fo asistensia hodi haree ba produsaun hare iha rai laran. MAPPF nia objetivu bo’ot mak atu reduz importasaun no hasa’e produsaun to’o 70% ne’e duni estudu ida ne’e sei haree ba aspetu hotu, produsaun hare nian atu bele haree lakunas ne’ebé ita hotu presiza fo atensaun hodi bele mellora produsaun ida ne’e. “ita hatene katak Governu Timor- Leste liu husi Ministério halo ona investimentu iha tinan barak, investimentu bo’ot liu mak hadia kanál Irrigasaun sira atu hodi sustenta bee ba produsaun hare nomos investimentu sira seluk hanesan iha mekanizasaun iha apoiu subsidiu fini no seluk tan, maibé produsaun seidauk iha progresu maka’as hanesan ita hotu nia hakarak.” Tenik Paula
Nia hatutan, Ministério mós hakarak liu husi kolaborasaun ida ne’e atu haree didiak fali ita-nia situasaun, saída mak seidauk halo los no oportunidade ida ne’ebé mak ita seidauk fo atensaun, entaun husi workshop ne’e bele hetan informasaun hodi bele informa diak liu tan tanba planu no desizaun ba oin katak sei investe maka’as hodi hasa’e produsaun fos iha rai laran. DMEA
