Manufahi-Ministériu Agríkultura no Peskas, (MAP) liu hosi Diresaun Nasionál Agrikultura e Hortikultura lansa kuda ai-oan frutikultura varidade Rambutan Binjai hamutuk Ektares 3 iha Postu Administrivu Same Villa, suku Letefoho, aldeia Manikung.
Diretóra jeral agrikultura no hortikultura, Maria Odete do Ceú esplika, eventu kuda ai-oan fruteiras nian hanesan, Rambutan kuda ektares tolu, (3) ho nia totál hamutuk atus ualu (800) ne’ebé mak ita kuda iha rai ne’e.
“antes ne’e mós MAP liu hosi diresaun nasional agrikultura e hortikultura distribui ona iha parte Betanu ai-oan atus rua, hanesan, Has graftin ho objetivu katak, kontinuasaun programa Guvernu nian atu avansa nafatin iha area kultivu frutas nian”, dehan Dj Maria Odete iha Atividade kuda ai-oan ne’ebé hala’o iha loron 26/10/2022
Neduni, Parte Hortikultura hanesan iha ai-fuan, modo ou iha tan buat seluk maibé too faze ida ne’e. Tinan- tinan ita fahe nafatin ai-oan ba ita nia Komunidade sira atu nune’e sira bele tau matan ba ai-oan sira ne’e ho di’ak no bele fo produsaun.
DJ Odete Esplika, problema nutrisaun ita mós hanoin katak ba oin sira mós bele hetan osan ruma liu hosi faan ai-fuan sira no bele konsumu, liliu labarik sira bele abitua han ai-fuan atu bele hadia sira nia nutrisaun.
“Planu ba oin kada tinan ita sempre aloka osan para bele kobre ba iha fatin sira hotu, tanba prioridade Guvernu bele halo maibé ne’e la’os uluk halo ho pilotu agora ita iha hanoin ida ita muda maneiras atu kuda espansaun kuda ba area boot kedas para haree nia rezultadu”, tenik diretora Jeral
Iha fatin hanesan tekniku implementadór, Fransisco da Costa hatutan, fini ne’e lori husi Dili tuir proposta ne’ebé mak hatama ba Ministériu.
“ai-oan sosa lobuk ida, iha Same ne’e ita kalkula hetan lina 3 ne’ebé 80 ba Rambutan ne’e mak iha ektares 2 iha fatin ne’e no ektares 1 iha Betanu hamutuk hetan ektares 3, ai-oan sira iha ne’e, bele fo apoiu ba komunidade sira iha fatin ida ne’e hodi bele hasa’e rendimentu ba familia no toos nain sira atu bele hadia sira nia moris iha futuru mai.,”,dehan Tekniku ne’e
teniku ne’e hatutan liu tan, Rambutan Binjai mak durante ne’e ita habelar hela ba ita nia komunidade sira, planu ba oin mak ita haree fali ai oan seluk atu bele aumenta.
Nune’e mós agrikultor, Alsino Verdial Sarmento hatete, iha toos ne’e Grupo ida sira nain 5.
“Grupo sira nain 5 iha ne’e ajuda hau halo toos ida ne’e ne’ebé hau husu ba sira hau mesak deit labele ai-fuan ne’e ita kuda resin ita nia maluk sira ne’ebe mak presiza tan ita bele fo ba sira hotu”, dehan tekniku Fransisco
Agrikultór ne’e mós apela ba Guvernu liliu MAP labele halo ba grupu ne’e de’it maibé tenki halo hanesan ne’e ba grupu hotu-hotu iha Same ne’ebé ita hakarak populasaun hotu tau matan ba sira. (Romy)
VISITA IHA KANAL YOUTUBE (MAP-NEWS)
https://www.youtube.com/watch?v=DCam_q0Ps9k
