Programa ne’e MAP servisu hamutuk ho MF, Ministériu Negosiu Estranjeiru ho mos Governu Republikanu Korea liu husi ajensia KOICA, atividade ne’ebe sei halo maka liga liu ba iha Hortikultura ninian, hateten Ministro MAP Pedro dos Reis, hafoin remta seremonia asina nota entendimentu iha loron (24/09) iha Salaun Ministériu das Finanças Aitarak Laran.

 

Nia esplika, programa ne’e antes atu implementa ekipa tekniku ba foti ona teste ba rai ninian ne’ebe maka merese duni. No ohin finalmente ita asina ona nota de entendimentu hodi implementa ona projeitu ne’e durante tinan ha’at nia laran iha Munisispiu tolu ne’e, hanesan Aileu, Ainaro no mos Likisa.

 

“Projeitu ne’e Munisipiu tolu hanesan Aileu Ainaro no Likisa, maka sai Alvu, ida ne’e hanesan mos projeitu pilotu ida ne’ebe hetan apoiu gratuita husi Governu Republikanu Corea liu husi ajensia KOICA, tuir teste rai nian ne’ebe maka tekniku sira halo hahu uluk husi Munisipiu tolu ne’e. Finanseiru ne’ebe maka ohin asina iha nota entendimentu ne’e hamutuk 6 millões, orsamentu refere seidauk hatene atu aloka tuir Munisipu tolu ne’e oinsa, tanba teknikamente sei iha dezennu, parseiru sira ne’’e atu aloka orsamentu laos fasil, sira presiza hare hotu kriteriu sira ne’e. tanba ne’e konaba kolokasaun kada Munisipiu seidauk hatene lolos.”tenik Ministro MAP

 

Pedro mos husu ba Agrikutór sira liu-liu iha Munisipiu tolu ne’e ne’ebe maka sai alvu ba projeitu ne’e atu servisu hamutuk hodi aproveita didiak oportunidade ida ne’e, tanba orsamentu refere Governu Republika Korea fo gratuita de’it.

Iha fatin hanesan Diretora Jeral Agrikultura e Hortikultura Maria Odete do Céu hateten katak, Aileu Ainaro no Likisa hanesan fatin ida ne’ebe maka identifika ona, depois de halo identifikasaun halo mos teste laboratorium tuir sampel sira ne’ebe maka foti ona.

 

Nia hatutan, Administrativamente iha lina kordenasaun ne’ebe diak entre Ministério das Finansas KOICA no mos MAP, Minisériu das Finansas maka enbolsa ita nia dokumentus ne’e ba iha Ministériu Negósiu Estranjeiru atu bele prense tuir rezolusaun 2026 ninian. Husi projeitu ida ne’e ita halo ona deliverasaun iha konsellu Ministro iha semana kotuk ne’ebe hetan aprovasaun karik ita bele halo ona atividade refere.

 

“Ida ne’e hanesan projeitu finanseiru teknikal asistente husi ita nia parseiru dezenvolvimentu husi ajensia KOICA. Implementasaun ne’e maka importante liu ba ita nia responsabilidade ne’e bo’ot tebes ba iha nivel Munisipio no mos nivel Nasional atu bele hala’o tuir calendariu servisu nian.”katak DJ Odete

 

Nune’e mos Country Diretor Eunju Cha senti haksolok tebes, KOICA bele fo kontribuisaun ba dezenvolvimentu agríkultura iha Timor Leste, liu husi asina akordu ba projeitu ne’ebe halo iha loron ida ne’e.

 

Tanba agríkultura maka sai nu’udar setór ne’ebe importante tebes iha Timor Leste, hanesan mos Nasaun dezenvolvidu seluk, Korea iha issu ne’ebe seriu konaba kiak iha area rural, iha tinan 1960 depois de funu sivil iha Korea, entaun nu’udar Diretora KOICA senti kontenti tebes tanba bele fahe esperiensia konaba dezenvolvimentu agríkultura, liu husi projeitu kooperasaun ida ne’e.

 

Entre tantu Diretor servisu Agríkultura sesante Munisipiu Likisa Mario da Silva esplika katak, atividade ne’e primeiru sira husu grupu segundo halo mapamentu ba iha atividade ne’e depois ita halo kalkulasaun tekniku ba atividade ne’e. Rai ne’e labele estadu nian, iha Likisa iha Grupu ne’en hodi apoiu ba iha atividade ne’e. Grupu hirak ne’e iha interesante tebes, sira presiza duni apoiu sira hanesan ne’e tanba kbi’it ne’ebe ita nia agrikultor sira iha menus tebes, entaun ita aproveita oportunidade ne’e atu oinsa grupu sira ne’e bele hetan fasilidade iha agrikultura liu-liu ba iha Hortikultura.

 

Nia dehan, atividade ne’e importante tebes tanba area Likisa ita bele dehan rai ida ne’ebe maran, maibe sira mai kompletu ho fura be’e dalan a’at sira sei hadia hotu depois transportasaun husi fatin do’ok mos sira sei apoiu kareta sira mos loke fatin ida atu hamos modo sira mos sei loke tan fatin ida ba mercadu. Tanba ne’e maka atividade ne’e importante tebes atu nune’e agrikultor labele interese mai Dili, ne’e duni kuandu atividade ne’e lao ona.