Baucau- Ministériu Agrikultura e peskas (MAP), liu hosi Diresaun Nasionál Peskiza e Estatistika hala’o enkontru ho staff peskizadór sira ne’ebé destakadu iha Sentru Peskiza Darasula-Baucau hodi fahe informsaun kona-bá mekanismu ba ezekusaun orsamentu estadu hosi MAP ne’ebé aloka mai Diresaun Nasionál Peskiza e Estatistika oinsa mekanismu preparasaun proposta peskiza no relatório aktividade peskiza, Enkontru ne’e hala’o iha loron Sesta feira, 09/2021 iha Sentru Laboratorium Fini Baucau-Triloca

 

Iha intervista Chefe Departementu solo e Nutrisaun Plantas Celestino L. Moreira hateten katak, objetivu prinsipál peskiza iha trimestre primeiru komesa implementa dadaun ona, ita mai para bele fahe informasaun ba ita nia tekniku sira liu-liu peskizadór sira ne’ebé halo peskiza tantu iha peskiza terenu nomós oinsa sira bele halo relatóriu aktividade sira ne’e iha futuru.

 

Nia hatutan, difikuldade tebes ba iha Diresaun Peskiza tanba ita tenke atraza tanba Diresaun rasik iha ninia planu ita hakarak implementa programa tuir trimestral entaun iha trimestral primeiru ita submete proposta lubuk ida maibé ita labele ezekuta iha trimestre primeiru, maske tarde iha fulan Abril mak foin ita implementa entaun ne’e difikulta tebes ba ita nia tekniku sira iha kampu atu bele ezekuta mas nune’e ita nafatin akompaiña sira nune’e ezekuta maske tarde maibé labele ses husi regras ne’ebé mak iha ezekusaun nian regras normais ezekuta tuir prosedimentu saida mak Ministériu estabelese.

 

Xefi Departementu ne’e relata, Diresaun Nasionál Peskiza iha planu ba 2022 iha ona planu tau orsamentu atu nune’e ita nia superior sira leten bele konsidera atu nune’e peskizadór sira ne’ebé maka desloka ka destaka iha sentru peskiza Darasula Baucau, sentru peskiza Betano, sentru peskiza Loes nomós estasaun sentru Peskiza Ululefa no estasaun sentru peskiza iha Aileu, planu mós kolega tekniku destaka iha Viqueque ida mós iha Lospalos ne’e ita tau ona iha planu espera katak iha tinan oin planu sira ne’e bele realiza husu ba ita nia superior sira iha leten bele konsidera mos ida ne’e.

 

Iha fatin hanesan Responsavel Peskizadór Destakadu iha Sentru Peskiza Darasula, João Bosco informa katak, objetivu Enkontru ne’e Diresaun Nasionál mai fahe informasaun ba staff tekniku sira ne’ebé servisu iha sentru peskiza Darasula informasaun kona-bá lalaok mekanismu implementasaun aktividade liu-liu ligadu ba iha orsamentu estadu nian.

  

“Aktividade iha sentru darasula ami nia kolega staff peskizador sira barak mak halo ona ha’u rasik mós halo ona aktividade oinsa kuda forerai iha variedade 20 resin durante ne’e ami halo hela no koko hela oinsa bele halo selesaun sai fini ida para oinsa bele kontinua ba peskiza ninian.” Tenik João Bosco

 

Iha Sorin Seluk xefi departementu de Etika e Prosesu Desiplinar Domingos Moniz hatete katak, iha ekontru ne’e os fahe informasaun kon-ba etika no disiplina liu-liu atitude no hahalok funsionório ne’ebe bainhira sira hala’o hela sira nia kna’ar no etika mak saída etika mak ita nia hahalok ne’ebé ita pratika lor-loron iha ita nia moris iha ita nia servisu fatin atu bele disiplina katak ema hotu-hotu tenke halo tuir obedese lei no regulamentu hotu ne’ebé mak ita estabelese ona.

 

Nia salenta, parte Diresaun rekursu husmanu de’it la to’o buat ida atu muda funsionariu nia estatutu hanesan funsionário ajente ne’e lafasil atu ba funsionário publiku tanba saida mak ha’u dehan hanesane’e tanba politikamente ita tenke halo orsamentu ne’ebe ita halo liu husi planu asaun anual (PAA) liga ho ninia profile ne’e ita tenke esplika ita nia vaga aktual ne’e hira ita nia vaga ejitente ne’e hira no vaga rejiknasaun ne’e hira hafoin ita amenta tan ba vaga foun tuir kuluna ne’ebe maka iha tabela orsamentu difini ona ida ne’e planu, planu ne’e seidauk bele ezekuta kuandu politikamente husi Membru governu MAP nian wainhira seidauk ba aprezenta iha Konselhu Ministru la hetan aprovasaun ida ne’e mos ita labele halo buat ida.

 

Funsionariu tekniku staff peskizador ne’ebe destaka iha Sentru Peskiza Darasula iha preukupasaun tanba sira barak mak sei kontratadu maibe sira nia prosesu orsamentu ne’e bainhira atu halo pagamentu salarial ba sira tenke liu husi proposta, ne’ebé Diresaun idak-idak halo tuir sira nia orsamentu ne’ebe mak iha no lori selu sira, parte Rekursu Rumanu sai hanesan mediasaun deit lori prepara sira nia kontratadu termu, depois hetan aprovasaun husi Diretor Geral ida-idak lori fila fali mai iha rekursu humanu tenke enkamiña ba iha Ministériu Finansas hodi halo prosesu ba sira nia salario.