Dili- kurta –feira 9 Dezembru 2020 Estudante Universidade UNTL Periodu IX, Ano Letivu Tinan 2020, hamutuk 98 kompostu husi mane 63 no feto 35 hosi Fakuldade Agríkultura Departemntu Saúde Anímal remata ona sira- nia estajiariu iha Minitériu Agríkultura no Peskas, Diresaun Jerál Paekuaria e Veteranari, durante fulan rua liu-liu iha klinika professionál Saúde Animál ministériu nian.
Sekretariu Jerál MAP, César José da Cruz, fó parabens ba ba estajíariu sira tanba remata ona imi-nia estajiu iha Ministériu Agríkultura no Peskas, estajiu hotu iha dejafius maibe ita-boot sira hili ramu ida ne’ebé ita bot sira hili duni fakuldade Agrikultura departementu saúde animál nian, ita- boot sira ho imi nia ramu ida ne’e imi servisu ba rai ida ne’e hodi prepara na’an diak ba povu ida ne’e.
Nia mós esplika katak, ba estudante sira liu-liu iha fakuldade agrikultura departementu saúde animál nian ne’ebé ita- boot hili, depoizde hotu tiha eskola ida ne’e, bele hakbesik an mai Ministériu agríkultura, ne’e nakloke ba ema hotu bele mai buka servisu iha ne’e maíbe laos tanba Sekjen atu hatama imi ne’e lae, maibé ne’e ita boot sira nia hanoin tanba ita bot sira nia area ida ne’e duni, durante fulan rua de’it, ministériu agrikultura lahanesan ho ministériu sira seluk, ita boot sira mós hatene situasaun no kondisaun kona-ba laboratorium klinika saúde animal nian tanba ida ne’e ema barak lakoi hili area agrikultura hotu-hotu hakarak hili lingua inglés no fakuldade sira seluk, tanba Agrikultura ne’e ema dehan servisu hanesan atan han hanesan liurai diak liu sai agrikultór ida ne’ebé gravatadu.
Lori Ministériu no Ministru nia naran fó agradese wain tebes ba ita- boot sira ne’ebé mak fiar ministériu agríkultura hodi mai estajiu iha ne’e no Agradese wain ba Dekanu, Dosente sira no Diretór sira hotu ne’ebé mak orienta ita boot sira no ha’u hein katak buat sira ne’ebé mak ita boot sira aprende aban bainrua bele implementa iha tempu ida oin mai, ou balun hakarak foti tan titlu S2 no S3 depende ba ita boot sira, balun hakarak servisu maibé buat sira ne’e hotu iha ita boot sira nia kabas. Tenik Sekjer MAP
Iha fatin hanesan, Vise Dekanu Fakuldade Agríkultura UNTL, Graciano Soares Gomes iha nia diskursu hateten, lori fakuldade agrikultura UNTL mai hato’o agradesementu ne’ebé profundu tebes ba Ministériu liu hosi Diresaun tolu (3), hanesan Diresaun Pekuria, Diresaun Veterinaria no Diresaun Quarentena e Bio Seguransa ne’ebé mak disponivél oferese fatin ba ami-nia estudante sira hodi aprende.
Decanu ne’e mós hatutan tan, Fakuldade agríkultura iha departementu lima (5) ne’ebé mak iha relasaun direta ho Ministériu Agríkultura no Peska, Departementu Saúde Animál, ne’ebé uluk estabelese departementu hirak ne’e ita hotu nia hanoin oinsa maka atu bele produz rekursu iha parte saúde animál liu-liu atu bele garante hahan ne’ebé diak no na’an ne’ebé mak diak no kualidade, sira bele fó tratamentu ba animál sira, garante katak ita konsumu na’an ho saúde no hijiene ne’ebé ligasaun ho saúde públiku, tanba ne’e mak ita hodi estbelese departementu saúde animál ne’e. Estudante ne’ebé gradua dahuluk ministériu absolve kedas oras ne’e balun kontratadu iha MAP Munisipiu, entaun ita -nia servisu hamutuk ho hanoin ida katak ho produtu sira ne’e oinsa mak atu bele koloka ba iha suku hodi bele garante saude animál nian ita la konsege realiza, tanba ne’e maka fó hanoin fila -fali ba ministériu agrikultura no peskas ba oin oinsa mak bele hanoin fila -fali politika ida ne’e para ita-nia produtu sira ne’e bele hetan fatin.
Nia parte mós husu ba Mintériu liu-liu ba Sekretariu Jerál MAP atu oinsa mak ita -nia oan ka alin sira ne’e gradua hotu sira labele sai fali Polisia, F-FDTL no labele koalia fali Lei iha Tribunal hanesan Prokuradór Jerál, ita produs tia ita la uja fali saúde animál ida ne’e. Ha’u hanesan fó hanoin de’it ba ita boot sira ne’ebé mak iha Ministériu ami -nia kapasidade no kompetensia maka produz de’it, produz hotu atu ba ne’ebé ne’e ita -nia kestaun hotu, koalia kona-ba kualidade ita boot sira bele husu mai ami tanba sa mak imi produz maibé produtu sira ne’e la iha kualidade ne’e imi bele husu mai ami para ami hadia kurikulum oinsa maka sira sai ho kualidade mais atu absolve ne’e ami la iha kapasidade atu resolve ida ne’e.
Dekanu eklarese tan, Ba alin sira buat barak mak imi aprende ona fiar katak imi mai estajiu laos mai para konta istoria rame-rame lae, mai para aprende buat barak no buat sira ne’ebe mak imi hetan lori ba oin ba hodi bele aplika iha imi nia area saúde animál rasik . neduni Ha’u fiar katak fakuldade agríkultura ho MAP labele hamutuk produz fali dezempregu sira ne’ebe mak ita la hakarak maibé oinsa mak kria politika atu bele absolve.
Alende ne’e, Benjamin B. da Costa hanesan estudante estajiadu Fakuldade Agríkultura Departementu Saúde Animál informa katak, estajiadu tinan akademiku 2020 estajiu iha klinika professional saúde animál hanesan aktividade ida ne’ebe kada tinan-tinan institutu UNTL sempre realiza no iha tinan akademiku 2020, realiza estajiu fulan ida iha Munisipiu Ainaro no Manufahi nu’udar estajiu kampu nian no kontinua realiza fulan ida iha Ministériu Agríkultura no Peskas liu-liu iha Diresaun Nasionál Pekuaria, Diresaun Nasionál Quarentina e Bio Seguransa no Diresaun Nasionál Veterinaria, aktividade ne’ebé ami hala’o iha ami -nia estajiu mak ami halo inspeksaun anti morte ba produtu animál na’an karau, iha Diresaun Nasionál Veterinaria ami hala’o aktividade liu-liu iha Klinika Vasinasaun, Tratamentu, no atendementu ba kliente no pasiente iha laboratorium, ami halo teste pratika iha Umanitária Aselorjia, Partelojia no Parsekolojia. Iha Diresaun Nasionál Quarentena Bio Seguransa ami halo inspeksaun ba produtu esportasaun no inportasaun, halo atendementu ba kliente inspeksaun dadus no entri kargu planta hosi animais nian.
Iha biban ida ne’e hau ahkarak agradese entidades tomak iha MAP ne’ebe kopera ona hodi disponivel fatin ida ne’e hodi ami bele realiza iha ami nia estajiu klinika professionál tinan akademiku 2020 iha Ministériu Agríkultura no Peskas, ami aplika siensia sira ne’ebé ami hetan iha banku Universidade no ami mós aprende buat foun no buat barak iha Ministériu ida ne’e, liu hosi ami nia estajiu ida ne’e ami bele halo tratamentu no halo inspeksaun hodi ami bele aumenta ami nia kapasidade no kuiñesementu nomos ami nia esperensia. (Reno)
