Dili-Ministériu Agrikultura no Peskas (MAP) serbisu hamutuk ho THAICA husi Thailandia no GIZ husi Alemanha fo treinamentu konaba programa hortikultura ba tekniku no extensionista sira husi grupu ha’at (4) hanesan Metinaru, Manleu, Ulmera no Lihu hodi hare konaba atividade kuda modo no ai-fuan.Treinamentu ne’e halao iha loron Segunda (06/03) iha Salaun MAP Comoro Dili.
Diretór Nasional Agrikultura Hortikultura e Estensaun Amaro Ximenes hateten katak, treinamentu ne’e hanesan atividade ne’ebe hala’o entre nasaun tolu hanesan Thailandia liu husi (THAICA) Alemanha liu husi (GIZ) no mos Timor-Leste rasik.
Nia hatutan, atividade ne’e importante tebes ba sufisiensia ekonomia iha Timor laran, agora dadauk atividade ne’ebe maka iha relasaun ho Hortikultura ne’e importante, ho razaun katak iha Timor klima ne’ebe mosu hanesan tempu udan, ne’e menus tebes ne’e duni ita uza tempu ne’e hodi produs Hortikultura no produtu Hortikultura ne’e nia tempu ne’e badak tebes, no grupu Agrikultor sira mos lalais tebes atu hetan rendimentu diak.
Amaro sublinha, bainhira sira hetan rendimentu liu husi produsaun Hortikultura, bele muda sira nia ekonomia uma laran, bele haruka sira nia oan ba eskola no uza mós ba nesesidade moris lor-loron nian, ne’e duni sufisiensia ekonomia importante tebes ba Grupu Agrikultor sira.
“Atividade hirak ne’ebé maka durante ne’e hala’o iha area Hortikultura no produto sira ne’ebé promove iha atividade ne’e maka hanesan, ai-fuan no modo, ba produtu ne’ebe maka iha depois de koilleta sei fa’an mos ba Super Market hanesan W-four no Dillimart”tenik Amaro.
Iha fatin hanesan Maneger ba Projeitu Trilateral, Komar Mendonça hatutan tan katak, treinamentu ida ne’e nia topiku maka Filosofia Ekonomia sufisienti, liu-liu iha area Hortikultura nian.
Nia akresenta, treinamentu ne’e mos atu fo nafatin kapasitasaun ba ita nia extensionista sira hodi bele kompriende oinsa ninia meterolojia no aprende mos teknolojia foun husi maluk sira Thailandia no Alemanha nian atu bele implementa programa Hortikultura nian diak liu tan, komesa husi kuda to’o koilleta.
“Membru ne’ebé involve a’an iha grupu ha’at hanesan Metinaru, Manleu, Ulmera no Lihu kuaze feto mane serbisu hotu, maibe maioria ne’e feto de’it, feto sira nia serbisu maka kuda modo no mane sira halo kanalizasaun ba be’e, tuir observasaun iha fatin ha’at ne’e sei menus be’e, maibe oras ne’e dadauk sufisiente ona tanba ho sira nia esforsu, ba osan ne’ebe maka sira hetan sira uza fali ba sira nia nesesidade loro-loron”esplika Komar.
Iha oportunidade hanesan Tekniku Crop husi Ermera Bernadinho Casimiro realsa, programa ne’e ami tuir ba dala tolu ona, progrma ne’e mos serbisu hamutuk ho Thailandia (THAICA) Alemanha (GIZ) ho ita nia Ministériu Agrikultura no Peskas rasik maka hala’o programa ida ne’e, partisipantes iha treinamentu ne’e maka hanesan extensionista ho mos tekniku sira.
Bernadinho promete katak, ba siensia sira ne’ebe maka nia aprende iha treinamentu ne’e nia sei ba aplika fali iha baze, no treinamentu ne’e importante tebes tanba Thailandia no Alemanha hanorin duni buat ne’ebe maka importante tebes ba sira agrikultor sira.