Natarbora-Manatuto, (20/3/2025) Ministériu Agrikultura Pekuária Peska no Floresta (MAPPF) liu husi Diresaun Nasionál Estensaun Formasaun Agrikola (DNEFA) halo lansamentu formasaun ba joven foin sae sira iha área agrikultura hamutuk 30 pessoas kompostu husi feto 10 no mane 20 nune'e bele aprende kona ba agrikultura nian tanba área agrikultura inportante tebes.
Diretór Geral Agrikultura Café Industria no Plantas Martinho Laurentino Soares esplika, Ministériu iha hanoin ida katak Sentru Formasaun Agrikola ne’e bele produs joven sira ne’ebé preparadu atu bele tama ba kampu servisu la’os de’it iha rai laran, ita prepara joven sira ne’e atu ba kompete servisu iha rai liur.
Nia hatutan, Joven sira dala barak ba buka servisu iha rai liur liu-liu iha setór agrikultura tanba ne’e mak Ministériu liu husi sentru formasaun Agrikola ne’ebé mak ita iha bele oferese formasaun ne’e ba joven sira. MAPPF hanoin atu kria sentru ha’at ita Timor laran tomak, hahú dahuluk iha Natarbora, semana oin sei halo mós abertura iha Bobonaro, iha sentru rua seluk tanba kondisaun entaun ita seidauk halo abertura ba sentru treinamentu rua, mak hanesan iha Fuiluro nomós ida iha REAOA hein katak iha tinan oin mai ita sei halo mós iha sentru rua ne’e.
DG Agrikultura realsa liu tan katak, Objetivu husi formasaun ne’e mak oinsa prepara joven sira nune’e sira preparadu atu kompete iha kampu servisu. Dadaun ne’e rai barak mak presiza joven sira atu ba servisu iha área agrikultura, entaun dala barak joven sira ba dalaruma sira la auguenta servisu tanba servisu todan, entaun liu husi formasaun sira hanesan ne’e ita prepara sira atu sira bele iha kodisaun ne’ebé mak diak hodi ba compete tanba iha Formasaun ne’e sira bele aprende teknolójia foun, oinsa bele halo servisu ho diak nune’e mós pratika diak iha setór Agrikultura.
Iha fatin hanesan, Koordenadór Programa Formasaun, Alarico Moniz hatete, Formasaun ne’e tuir lolos atu estabelese iha tinan kotuk tuir Diploma Ministerial ne’ebé hatu’ur iha Dekretu lei Nú 70 ba Diresaun Nasionál Estensaun Formasaun Agrikola, maibe iha tinan kotuk ita prepara kondisaun, hanesan fasilidade no modula formasaun ninian. Sistema formasaun ne’e implementa kuríkulum pratíka ho teoria. Formasaun ne’e 40% teoria no pratika mak 60% tantu iha aula nomos iha terenu. Durasaun ba formasaun ne’e iha oin rua nivel baziku ninian fulan 6 no nivel ansadu tinan ida ou fulan 12 maibé agora ba implementasaun dahuluk iha fulan ne’en nian.
Formasaun ida ne’e la’os ba eis estudantes Eskola Forasaun Agrikoa Natarbora de’it, maibé joven sira ne’ebé remata iha sekúndaria jerál husi munisipiús, nebe iha vontade hakarak aprende nune bele hodi inftroduz sira nia matenek iha parte agrikultura.
Modul sira ne’ebe atu hanorin ba formandu sira ne’e mak kompostu husi materia agrikultura jeral ne’e ita sei fokus ba hare batar no forekeli, ba ortikultura mós ita fokus ba aifuan ho modo sira espesial ba iha pateka. Materia pekuária nian ita haree ba iha área rua mak tau matan ba fahi nomós tau matan ba karau ne’ebé mak atu produs susu ben, agronegosiu ita hanorin oínsa atu jestaun ba to iha nia bele produs rasik ninia bisnis ka planu negósiu iha futuru
Alende ne’e Carmelita da Silva Tilman nu’udar formandu senti kontenti tanba foin remata eskola téknika Natarbora no kontinua bele tuir formasaun objetivu atu aprende nune’e bele aplika fali saida mak nia aprende no ba oin sei aplika iha komunidade no sosiadade ne’ebé mak ha’u hela ba. “Ha’u hakarak husu ba kolega joven sira karik hetan formasaun ruma labele tur iha uma de’it kualker formasaun saída de’it mak iha hola parte ba atu bele kapasita-an hodi aprende liasaun diak sira nune’e ba oin bele implementa. Ekipa DMEA