Dili-Ministériu agríkultura no Peskas, (MAP) liu hosi Diresaun Nasional Peskiza no Estatistika hala’o surumutu analiza dadus ba ai-horis variedade haat hanesan, Haré mean, Koto Badak, Duhaen no Batar Hibrida variedade hirak ne’e sei lansa iha tempu badak.
Iha oportunidade ne’e, Diretór Nasionál Peskiza no Estatistika Deolindo de Oliveira, ba ekipa Informasaun katak, ita haree ba variedade hirak ne’ebé bele fó sai ona ba komunidade tanba Peskiza kleur ona.ne’ebé objetivu atu haree ekipa ne’e kona-ba dadus ba variedade ne’e bele fó sai ona, ita bele fó sai.
Neduni iha komoditi Variedade ha’at (4) hanesan, Haré mean, ne’e peskizador sira hala’o peskiza iha Baucau ne’e kleur ona prontu atu lansa duni segundu iha mos koto, koto iha oin haat ne’e mós prontu ona atu lansa ida fali maka Duhaen, batar hibrida ne’e mak halo peskiza ne’e kleur ona ne’ebe ita presiza rekolla informasaun hotu para ba iha ekipa hamutuk fali ho ekipa lansamentu iha Diresaun Agrikultura para lansa ona variedade hirak ne’e.
“nomos ita nia politika fini iha parte tekniku hotu ona agora hein desizaun iha parte politiku nian ne’ebe atu lansa ona fini pelu menus ita iha ona regras atu kesi katak fini ne’e halo iha Timor no ema ne’ebé produz fini ne’e mai hosi Timor-Leste para ne’e orgullu katak nia mak halo kuandu laiha regras mak ema seluk mak aproveita fali”. dehan Diretór Deolindo iha edifisiu MAP Comoro, iha Loron sesta 31/03/23
Tanba ne’e politik fini bele lori ba oin pois ita bele lansa ona variedade hirak ne’e agora ita nia tekniku sira prepara ona ko’alia fali ho ekipa fini nian para tur hamutuk hodi deside orario bainhira mak bele lansa.
Neduni peskizador sira kontinua servisu halo peskiza labele para tamba ita tenki iha influensia buat foun atu bele akapta no ita presiza mos rekursu ba peskizadór presiza aprende nafatin hodi hatene kle’an liu tan area Peskiza ne’e Oinsa.
Iha fatin hanesan Peskizadóra Armandina Marçal Nu’udar ekipa Responsabel, esplika ita halibur peskizadór sira ne’ebé mak ai-horis sai hanesan kandidatu ba preparasaun lansamentu nian hodi analiza dadus hamutuk.
Fatin ba peskiza Iha mós munisípiu Manatuto-Laklo, ai-horis koto badak sira mós koko iha Sentru Peskiza Ulalefa Maubisse ne’e hanesan Estasaun peskiza ai-horis temperatu ass nian no mós halo peskiza iha Peskiza Venilale no munispiu Manufahi.
ai-horis ne’ebé prepara ba lansamentu ne’e ai-horis hanesan batar hibrida nian, koto badak, ai-horis duhaen no ai-horis haré mean
Neduni iha dadus lobuk ida ne’ebé natoon ona hanesan dadus ai-horis koto badak pronto ona atu lansa sira hein de’it ba faze preparasaun ba aprezentasaun iha diresaun no mós Aprezentasaun iha painel no batar Hibrida, Haré mean no ai-horis duhaen.
Fini oin-oin fini haré fini lokál mak halo fali konservasaun no kontinua halo adaptasaun, fini batar ne’e dezenvovle hosi nasaun seluk no fini lokál mak halo kruza hodi sai hibrida alende ne’e koto badak balun fini lokál no maioria foti hetan hosi sentru fini hosi kolombia no fini duhaen nia introdus hosi Indonesia. Ekipa Info
